Tüm Telefon Görüşmeleri Kaydediliyor mu?

İletişimin gizliliği ve kişisel bilgilerin korunmasına ilişkin toplumumuzun bilinç seviyesi arttıkça telefon görüşmeleri kaydedilioyrumu, telefon görüşmelerinin içerikleri GSM operatörlerinde var mı gibi sorular da yaygın hale gelmeye başladı. İnsanlar arasında yaygın kanaat tüm telefon görüşmelerinin içeriklerinin Turkcell, Vodafone, Avea gibi operatörler tarafından kaydedilip yıllarca saklandığı yönündedir. Ancak bunun teknik ve yasal olarak mümkün olmadığı  bir gerçek.

Telefon görüşmeleri yalnızca kimin kimi aradığı, kaç dakika aradığı, hangi telefonun hangi baz istasyonundan sinyal aldığı şeklinde kaydedilmekte ve 1 yıl süreyle saklanmaktadır. Bu bilgiler aynı zamanda hat sahibi diğer adıyla numara sahibi ile de paylaşılmaktadır. Dolayısıyla gizli ve yasadışı bir işlem olmayıp yasal bir zorunluluktan kaynaklanmaktadır. Ancak telefon görüşmesi içerikleri kaydediliyor mu hususu ise kesinlikle imkansızdır. Neden imkansız olduğunu önce teknik veriler daha sonra ise hukuk kuralları ışığında açıklayacağız.

Bilgi Teknolojileri  Kurumu pazar verileri ülkemizde 80 milyon 790 bin adet mobil telefon hattı bulunmaktadır. Bunun yanısıra yaklaşık 450 bin sabit telefon hattı bulunmaktadır. Ortalama bir kişi günlük 15 dakika civarında telefon görüşmesi yapmaktadır. Yani her gün milyarlarca dakikalık ses kaydı oluşturulmaktadır. Herhangi bir operatörün bu büyüklükteki bir veriyi toplaması, sınıflandırması, kimliklere göre kayıt altına alıp saklaması milyarlarca dolarlık bir yatırım ile dahi mümkün değildir. Her dakika karşılıklı telefon görüşmeleri kayıt altına alındığı varsayımında ortaya çıkacak bir aylık veri dahi büyük olasılıkla youtube’un sunucularında dahi barındırılması mümkün olmayacak kadar fazladır. Diğer bir sorun ise kişilerin telefon görüşmeleri incelenmek istendiğinde doğru verinin bu devasa havuzdan geri çağrılıp incelenmesi pek kolay ve işlevsel olmaycaktır. Dolayısıyla telefon görüşmelerinin kaydedilmesi ve önceki görüşme kayıtlarının daha sonra incelenmesi teknik olarak imkansız bir işlemdir.

Hukuki anlamda bir telefon görüşmesinin dinlenmesi ve kayıt altına alınabilmesi için Türk Ceza Kanununda suç olarak düzenlenmiş ve Ceza Muhakemeleri Kanununda sayılan katalog suçlardan arasında sayılmış bir suça ilişkin makul şüphe olmalıdır. Bu şüphe doğrultusunda mahkeden süreli biçimde dinleme kararı alınmış olmalıdır. Yalnızca bu süre ile sınırlı olarak telefonunuz dinlenebilir eğer ilgili suça ilişkin herhangi bir görüşme elde edilememişse tüm telefon görüşmesi kayıtlarınızın silinmesi de kanun kapsamında zorunludur.

Telefon dinlemesi mahkeme kararı ile yapıldığında dinleme işlemini GSM operatörleri değil kolluk kuvvetleri yani polis veya jandarma yapmaktadır. Dolayısıyla burada yapılan işlem oldukça ağır şartları olan ve kısıtlı biçimde yapılan bir iletişimin denetlenmesi işlemidir.

SMS Kayıtları Saklanıyor mu? SMS Kayıtları Kaç Yıl Saklanıyor?

GSM operatöleri sizin verilerinizi kanuni yükümlülükler ve izinler haricinde saklayamazlar. Yasal yükümlülükleri ise hangi hatlar arasında hangis tarihte kaç sms atıldığının kaydedilmesi gerektiği şeklindedir. Dolayısıyla bir numaradan bir diğer numaraya atılan sms kaydedilmez. GSM operatörlerinin böyle bir yetksi bulunmamaktadır.

Sms içerikleri hakkında yetkili merciler kanun kapsamında bilgi almaları gerektiğinde telefona el koymak ve adli bilirkişi tarafından yapılacak image incelemesi sonucunda bilgi toplanmaktadır. Dolayısıyla sms içeriğinin gönderildiği ve alındığı iki cihaz da imha edilirse smsm içeriği kaydı bulunamamaktadır.

Son yıllarda kişisel iletişimin gizliliğine duyulan hassasiyetin arttığı açık bçimde görülüyor. Bilhassa facebook’un kullanıcı verilerini izinsiz ve hukuksuz biçimde paylaştığının ortaya çıktığı sürecinde ardında insanlar kullandıkları interent mesaj servislerini dahi gizlilik protokollerini dikkate alarak seçmeye başladı. Böyle bir durumda kullanıcıların telefon görüşmeleri ve sms içerikleri kaydediliyor mu gibi bir soru sormaları da elbette yadırganmamalıdır. Ancak devlet veya gsm operatörleri telefon görüşmelerinin hespini kaydetmemektedir. Yalnızca kanun kapsamında mahkeme tarafından gerekli görülen hallerde mahkeme kararı ile telefon dinleme ve kayıt işlemleri yapılmaktadır.